جاذبه های دیدنی دره کشمیر

دره کشمیر منطقه ای با زیبایی های خیره کننده و طبیعتی بکر در شمال هند سال هاست که با لقب «بهشت روی زمین» شناخته می شود. این منطقه با کوه های سر به فلک کشیده هیمالیا دریاچه های زلال و آرام چمنزارهای وسیع و دره های سرسبز مقصدی رؤیایی برای گردشگران و دوستداران طبیعت از سراسر جهان است. سفر به کشمیر تجربه ای منحصربه فرد از آرامش ماجراجویی و آشنایی با فرهنگی غنی و مردمی مهمان نواز را ارائه می دهد. اما با وجود جاذبه های فراوان و متنوع انتخاب بهترین مکان ها برای بازدید و برنامه ریزی یک سفر کامل و به یادماندنی ممکن است چالش برانگیز باشد. این راهنما با هدف معرفی جامع ترین و دیدنی ترین نقاط این دره شگفت انگیز به شما کمک می کند تا سفری بی نقص را تجربه کنید و از هر لحظه حضور در این بهشت زمینی لذت ببرید.

دره کشمیر نگین درخشان شمال هند با موقعیت جغرافیایی منحصربه فرد خود در میان کوه های هیمالیا اکوسیستمی متنوع و مناظر طبیعی بی نظیری را در خود جای داده است. این دره حاصلخیز که توسط رشته کوه های پیرپنجال و هیمالیای بزرگ احاطه شده به دلیل آب و هوای معتدل و خاک حاصلخیز به مرکزی برای کشت میوه ها به ویژه سیب و زعفران تبدیل شده است. جاذبه های اطراف دره نیز شامل قله های برفی یخچال های طبیعی رودخانه های خروشان و دریاچه های کوهستانی است که هر یک به تنهایی می توانند مقصدی برای طبیعت گردی و ماجراجویی باشند. آشنایی با این جغرافیای متنوع اولین گام برای درک زیبایی های چندوجهی کشمیر و برنامه ریزی برای کشف تمام گوشه های پنهان آن است.

سرینگر پایتخت تابستانی جامو و کشمیر قلب تپنده این دره محسوب می شود و ترکیبی دل نشین از طبیعت تاریخ و فرهنگ را به نمایش می گذارد. این شهر که در کنار رودخانه جهلم و دریاچه دال واقع شده با خانه های قایقی چوبی سنتی باغ های تاریخی مغولی و مساجد کهن فضایی آرام و دل انگیز دارد. سرینگر نه تنها دروازه ورود به بسیاری از مناطق دیدنی کشمیر است بلکه خود نیز با بازارهای پر جنب وجوش صنایع دستی زیبا و غذاهای محلی لذیذ تجربه ای کامل از سفر را برای بازدیدکنندگان فراهم می کند. قدم زدن در کوچه پس کوچه های قدیمی شهر و تماشای زندگی روزمره مردم محلی بخشی جدایی ناپذیر از سفر به سرینگر است.

دریاچه دال نگین درخشان سرینگر یکی از مشهورترین و زیباترین دریاچه های کشمیر است. این دریاچه با آب های آرام و شفاف خود که تصویر آسمان و کوه های اطراف را منعکس می کند فضایی رؤیایی خلق کرده است. قایق سواری با «شیکارا» قایق های چوبی تزئین شده سنتی بر روی آب های دریاچه دال تجربه ای آرامش بخش و فراموش نشدنی است. «هاوس بوت ها» یا خانه های قایقی شناور بر روی دریاچه نیز گزینه ای محبوب برای اقامت هستند و فرصتی برای زندگی بر روی آب و تماشای طلوع و غروب خورشید از منظری بی نظیر را فراهم می کنند. بازارهای شناور باغ های سبزیجات بر روی آب و فروشندگان دوره گرد با شیکاراهای خود جلوه ای خاص به این دریاچه بخشیده اند.

باغ های مغولی سرینگر شاهکارهای هنر باغ سازی ایرانی-مغولی یادگاری از دوران شکوه امپراتوری مغول در هند هستند. باغ شالیمار باغ نشات و باغ چشمه شاهی سه نمونه برجسته از این باغ ها هستند که با طراحی پلکانی کانال های آب روان فواره های زیبا و گل های رنگارنگ و متنوع فضایی دل انگیز و آرامش بخش ایجاد کرده اند. این باغ ها که در دامنه تپه ها و مشرف به دریاچه دال ساخته شده اند مکانی عالی برای قدم زدن استراحت و لذت بردن از زیبایی های طبیعت و معماری هستند. هر یک از این باغ ها داستان و ویژگی های خاص خود را دارند و بازدید از آن ها سفری به تاریخ و فرهنگ غنی کشمیر است.

پری محل یا «خانه پریان» یکی دیگر از باغ های تاریخی و زیبای سرینگر است که در دامنه تپه ها و مشرف به دریاچه دال واقع شده است. این باغ پلکانی که در قرن هفدهم به عنوان رصدخانه و مکانی برای مطالعه علوم نجوم ساخته شده با معماری منحصربه فرد و چشم انداز پانورامای شهر و دریاچه فضایی دل نشین و آرام دارد. پری محل با تراس های متعدد و مسیرهای سنگی مکانی عالی برای تماشای غروب خورشید و لذت بردن از آرامش محیط است. تاریخچه این مکان و ارتباط آن با علم و فرهنگ دوران مغول جذابیت آن را دوچندان می کند.

گلمارگ که به معنای «چمنزار گل ها» است در فاصله حدود 50 کیلومتری سرینگر واقع شده و به دلیل زیبایی های طبیعی و امکانات تفریحی به ویژه در فصل زمستان شهرت جهانی دارد. این منطقه کوهستانی با چمنزارهای وسیع در تابستان و دامنه های پوشیده از برف در زمستان مقصدی ایده آل برای دوستداران طبیعت و ورزش های زمستانی است. گلمارگ نه تنها بهشت اسکی بازان و اسنوبردبازان است بلکه در فصول گرم تر نیز با مسیرهای پیاده روی زیبا و چشم اندازهای خیره کننده گردشگران را به سوی خود فرامی خواند. هوای پاک و کوهستانی و آرامش محیط از دیگر ویژگی های بارز گلمارگ است.

تله کابین گلمارگ معروف به «گوندولا» یکی از اصلی ترین جاذبه های این منطقه و تجربه ای هیجان انگیز برای بازدیدکنندگان است. این تله کابین که یکی از بلندترین و طولانی ترین تله کابین های آسیا محسوب می شود شما را از ارتفاعات پایین گلمارگ به قله های مرتفع کوه آپاروات می برد. در طول مسیر مناظر پانورامای بی نظیری از دره کشمیر کوه های هیمالیا و قله های برفی پیش روی شما قرار می گیرد. در فصل زمستان این تله کابین دسترسی به دامنه های اسکی را فراهم می کند و در تابستان نقطه ای عالی برای آغاز مسیرهای کوهنوردی و لذت بردن از چشم اندازهای خیره کننده است.

پاهالگام واقع در جنوب شرقی سرینگر منطقه ای کوهستانی با زیبایی های طبیعی بکر و چشم نواز است. این منطقه که در کنار رودخانه لیدر قرار گرفته با جنگل های کاج و صنوبر چمنزارهای سرسبز آلپی و دره های عمیق مکانی ایده آل برای استراحت طبیعت گردی و فعالیت های فضای باز است. پاهالگام به دلیل آرامش و زیبایی طبیعی خود مقصدی محبوب برای خانواده ها و زوج ها محسوب می شود. این منطقه همچنین نقطه آغاز بسیاری از مسیرهای کوهنوردی و پیاده روی به مناطق مرتفع تر هیمالیا است.

دره بتاب که نام خود را از یک فیلم معروف هندی گرفته یکی از زیباترین دره های فرعی پاهالگام است. این دره با چمنزارهای وسیع جنگل های انبوه و رودخانه ای زلال که از میان آن می گذرد چشم اندازی کارت پستالی و آرامش بخش دارد. دره بتاب مکانی عالی برای پیک نیک قدم زدن در طبیعت و عکاسی است. زیبایی بکر و دست نخورده این دره آن را به یکی از محبوب ترین نقاط دیدنی در نزدیکی پاهالگام تبدیل کرده و فضایی عالی برای فرار از شلوغی و لذت بردن از آرامش طبیعت فراهم می کند.

رودخانه لیدر یکی از اصلی ترین رودخانه های کشمیر است که از یخچال های طبیعی هیمالیا سرچشمه گرفته و از میان دره پاهالگام جریان می یابد. آب های زلال و خروشان این رودخانه منبع حیات برای پوشش گیاهی منطقه و مکانی عالی برای فعالیت هایی مانند ماهیگیری به ویژه ماهی قزل آلا و قایق سواری در بخش های آرام تر است. صدای دل نشین جریان آب و مناظر طبیعی اطراف رودخانه فضایی آرامش بخش برای استراحت و لذت بردن از طبیعت ایجاد می کند. مسیرهای پیاده روی متعددی نیز در امتداد رودخانه لیدر وجود دارد که فرصت کشف زیبایی های منطقه را فراهم می آورند.

رودخانه بتاب در واقع بخشی از سیستم رودخانه ای دره پاهالگام است که از میان دره همنام خود دره بتاب عبور می کند. این رودخانه با آب های شفاف و مسیر پر پیچ و خم خود به زیبایی دره بتاب جلوه ای خاص می بخشد. فضای اطراف رودخانه با چمنزارهای سبز و درختان بلند پوشیده شده و مکانی عالی برای نشستن در کنار آب و لذت بردن از آرامش طبیعت است. این رودخانه نقش مهمی در زیبایی بصری دره بتاب ایفا می کند و عنصری حیاتی در اکوسیستم منطقه محسوب می شود.

سونمارگ که ترجمه آن «چمنزار طلایی» است یکی دیگر از مناطق کوهستانی خیره کننده کشمیر است که در ارتفاع حدود 2730 متری واقع شده است. این منطقه به دلیل چمنزارهای وسیع پوشیده از گل های وحشی در فصل تابستان یخچال های طبیعی درخشان و رودخانه های خروشان مقصدی محبوب برای طبیعت گردی و کوهنوردی است. سونمارگ دروازه ورود به منطقه لداخ نیز محسوب می شود و مسیرهای دسترسی به دریاچه های کوهستانی زیبا را فراهم می کند. زیبایی طبیعی سونمارگ به قدری چشم نواز است که احساس می کنید در دنیایی خیالی قدم می زنید.

چمنزارهای سونمارگ در فصل تابستان با انبوهی از گل های وحشی رنگارنگ پوشیده می شوند و منظره ای شبیه بهشت را خلق می کنند. این چمنزارهای وسیع و سرسبز مکانی عالی برای پیاده روی های آرام پیک نیک در دل طبیعت و عکاسی هستند. در پس زمینه این چمنزارها قله های بلند و برفی هیمالیا خودنمایی می کنند و زیبایی منظره را تکمیل می کنند. قدم زدن در این چمنزارها و تنفس هوای پاک کوهستان تجربه ای لذت بخش و روح نواز است.

سونمارگ به دلیل نزدیکی به یخچال های طبیعی بزرگ شهرت دارد. این یخچال ها که منبع اصلی رودخانه های منطقه هستند با وسعت و شکوه خود جلوه ای ویژه به مناظر کوهستانی سونمارگ می بخشند. یخچال کولهای و یخچال ماشوی از جمله یخچال های مهم این منطقه هستند. پیاده روی و کوهنوردی در مسیرهای منتهی به این یخچال ها فرصتی برای مشاهده این پدیده های طبیعی از نزدیک و لذت بردن از هوای خنک و چشم اندازهای بی نظیر فراهم می کند. این مناطق برای علاقه مندان به زمین شناسی و طبیعت بکر بسیار جذاب هستند.

یوسمرگ که برخی آن را «چمنزار مسیح» معنی می کنند منطقه ای آرام و بکر در فاصله نسبتاً کمی از سرینگر است. این منطقه کمتر شناخته شده نسبت به گلمارگ و پاهالگام آرامش و زیبایی طبیعی دست نخورده ای را ارائه می دهد. یوسمرگ با چمنزارهای وسیع جنگل های انبوه کاج و صنوبر و رودخانه دود گانگا مکانی عالی برای کسانی است که به دنبال آرامش و دوری از شلوغی هستند. زیبایی طبیعی یوسمرگ به قدری دل نشین است که احساس می کنید در دنیایی دیگر قدم گذاشته اید.

چمنزارهای یوسمرگ همچون سایر چمنزارهای کشمیر در فصل مناسب با گل های وحشی پوشیده شده و منظره ای زیبا خلق می کنند. این چمنزارهای آرام و وسیع مکانی عالی برای پیاده روی های سبک مدیتیشن در طبیعت و پیک نیک هستند. اطراف چمنزارها با تپه های سرسبز و جنگل های انبوه احاطه شده که حس آرامش و انزوا را تقویت می کند. در فصل زمستان برخی از دامنه های یوسمرگ برای فعالیت های زمستانی مانند اسکی نیز مناسب هستند.

کشمیر به دلیل وجود تعداد زیادی دریاچه طبیعی از جمله دریاچه های کوهستانی و تالاب ها به مقصدی ایده آل برای علاقه مندان به فعالیت های آبی و طبیعت گردی تبدیل شده است. این دریاچه ها که هر یک زیبایی و ویژگی های خاص خود را دارند فرصت هایی عالی برای قایق سواری ماهیگیری تماشای پرندگان و عکاسی فراهم می کنند. تنوع این دریاچه ها از بزرگ ترین دریاچه آب شیرین آسیا تا دریاچه های کوهستانی با آب های رنگارنگ نشان دهنده غنای طبیعی منطقه است.

دریاچه ولر واقع در شمال سرینگر یکی از بزرگ ترین دریاچه های آب شیرین در آسیا و یکی از مهم ترین تالاب های هند است. این دریاچه با وسعت زیاد خود نقش مهمی در تنظیم آب منطقه ایفا می کند و زیستگاهی غنی برای انواع پرندگان مهاجر و بومی است. قایق سواری و تماشای پرندگان در اطراف این دریاچه تجربه ای دل نشین است. روستاهای کوچک و مزارع اطراف دریاچه نیز به زیبایی منظره می افزایند و فضایی آرامش بخش ایجاد می کنند.

دریاچه نگریگ که اغلب به عنوان «خواهر کوچک» دریاچه دال شناخته می شود دریاچه ای آرام تر و بکرتر در نزدیکی سرینگر است. این دریاچه با آب های زلال و محیطی آرام مکانی عالی برای قایق سواری با شیکارا ماهیگیری و لذت بردن از سکوت طبیعت است. اطراف دریاچه با درختان بید و صنوبر پوشیده شده که زیبایی آن را دوچندان می کند. نگریگ برای کسانی که به دنبال آرامش و دوری از شلوغی دریاچه دال هستند گزینه ای عالی محسوب می شود.

دریاچه پنگونگ یکی از مشهورترین و زیباترین دریاچه های کوهستانی در منطقه لداخ (که از نظر تاریخی و فرهنگی با کشمیر مرتبط است) می باشد. این دریاچه در ارتفاع بیش از 4000 متری واقع شده و به دلیل تغییر رنگ آب در طول روز از آبی روشن تا سبز و خاکستری شهرت دارد. بخش بزرگی از دریاچه در خاک چین قرار دارد. چشم انداز کوه های خشک و بی درخت اطراف دریاچه و آب های زلال و رنگارنگ آن منظره ای فوق العاده و رؤیایی خلق می کند. کمپینگ در کنار دریاچه پنگونگ و تماشای آسمان پرستاره شب تجربه ای فراموش نشدنی است.

سفر به کشمیر فرصتی برای آشنایی با زندگی روستایی و فرهنگ غنی مردم بومی در دهکده های سنتی است. این دهکده ها که اغلب در دل طبیعت و در میان مزارع و باغ ها قرار گرفته اند تصویری از سبک زندگی ساده و سنتی مردم کشمیر را به نمایش می گذارند. بازدید از این دهکده ها قدم زدن در کوچه پس کوچه های آن ها و تعامل با مردم محلی تجربه ای اصیل و دل نشین از فرهنگ منطقه فراهم می کند. معماری خانه ها و صنایع دستی محلی در این دهکده ها نیز دیدنی است.

دهکده گاندربال واقع در نزدیکی سرینگر یکی از دهکده های زیبا و سنتی کشمیر است که در مسیر رودخانه سند (Sindh River) قرار دارد. این دهکده به دلیل باغ های میوه به ویژه باغ های سیب و مناظر طبیعی اطراف شهرت دارد. گاندربال دروازه ورود به مناطق کوهستانی مانند سونمارگ نیز محسوب می شود. بازدید از بازارهای محلی قدم زدن در میان باغ ها و آشنایی با روش های سنتی کشاورزی در این دهکده تجربه ای متفاوت از زندگی روستایی در کشمیر ارائه می دهد.

دهکده تانمارگ واقع در مسیر گلمارگ یک دهکده کوهستانی زیبا است که به دلیل نزدیکی به گلمارگ و طبیعت بکر اطرافش شناخته می شود. این دهکده مکانی عالی برای استراحت قبل یا بعد از بازدید از گلمارگ است. تانمارگ با جنگل های انبوه و چمنزارهای سرسبز فرصت هایی برای پیاده روی و طبیعت گردی سبک فراهم می کند. اقامت در خانه های سنتی و لذت بردن از آرامش محیط از ویژگی های سفر به تانمارگ است.

دهکده آرو یک دهکده کوچک و بسیار زیبا در دره آرو در فاصله حدود 12 کیلومتری پاهالگام واقع شده است. این دهکده به دلیل موقعیت مکانی خود در میان چمنزارهای وسیع و دره سرسبز آرو مقصدی محبوب برای طبیعت گردی کمپینگ و شروع مسیرهای کوهنوردی است. آرو با فضایی آرام و مناظر طبیعی خیره کننده مکانی عالی برای دوری از هیاهو و لذت بردن از زیبایی های بکر کشمیر است. پیاده روی در اطراف دهکده و تماشای رودخانه و کوه های اطراف تجربه ای دل نشین است.

فرهنگ و غذا در کشمیر به اندازه مناظر طبیعی آن جذاب و غنی است. فرهنگ کشمیری ترکیبی از تأثیرات هندی فارسی و آسیای مرکزی است که در هنر صنایع دستی موسیقی و ادبیات آن بازتاب یافته است. مردم کشمیر به مهمان نوازی و خونگرمی شهرت دارند. صنایع دستی مانند شال های پشمینه فرش های دستباف محصولات چوبی و کارهای سوزن دوزی از جمله سوغاتی های معروف کشمیر هستند و نشان دهنده مهارت و ذوق هنری مردم منطقه است. شرکت در جشنواره های محلی و مراسم سنتی فرصتی عالی برای آشنایی عمیق تر با فرهنگ کشمیر است.

غذاهای محلی کشمیر معروف به «وازوان» (Wazwan) مجموعه ای از غذاهای لذیذ و پرادویه است که معمولاً در مراسم و جشن ها سرو می شود. این غذاها با استفاده از ادویه های معطر مانند هل دارچین میخک و زعفران و همچنین ماست و پیاز فراوان تهیه می شوند. «روگان جوش» (خورش گوشت بره) «یخنی» (خورش گوشت با ماست) «آب گوشت» و «گوشتابا» (کوفته گوشت در سس ماست) از جمله غذاهای معروف وازوان هستند. «کشمیر پولائو» (برنج معطر با میوه های خشک و آجیل) و انواع نان های سنتی مانند «چووروت» و «لاواسا» نیز محبوب هستند. چای کشمیری معروف به «نون چای» (چای صورتی نمکی) یا «شیرچای» نوشیدنی سنتی و محبوبی است که اغلب با نان های محلی سرو می شود.

کشمیر به ویژه مناطق مرتفع تر مانند گلمارگ و یوسمرگ در فصل زمستان به بهشتی برای علاقه مندان به فعالیت های زمستانی تبدیل می شود. بارش برف سنگین دامنه های ایده آلی را برای اسکی و اسنوبرد فراهم می کند. گلمارگ یکی از بهترین پیست های اسکی در هیمالیا را دارد و میزبان مسابقات بین المللی نیز هست. علاوه بر اسکی و اسنوبرد فعالیت هایی مانند هلی اسکی (اسکی با استفاده از هلیکوپتر برای دسترسی به دامنه های بکر) سورتمه سواری و پیاده روی با کفش های برفی نیز در دسترس هستند. تجربه زمستان در کشمیر با چشم اندازهای برفی و فعالیت های هیجان انگیز بسیار متفاوت و جذاب است.

کشمیر با کوه های بلند و دره های عمیق خود بهشتی برای کوهنوردان و علاقه مندان به ترکینگ است. مسیرهای کوهنوردی متنوعی در منطقه وجود دارد که از پیاده روی های سبک چندساعته تا ترکینگ های چندروزه در ارتفاعات بالا را شامل می شود. مسیر ترکینگ دریاچه های کشمیر که از سرینگر آغاز شده و از کنار چندین دریاچه کوهستانی زیبا عبور می کند یکی از محبوب ترین مسیرها است. مسیرهای کوهنوردی در پاهالگام (مانند مسیرهای منتهی به دریاچه کولهای و یخچال تارسار-مارسار) و سونمارگ (مسیرهای منتهی به یخچال ها و دریاچه ها) نیز بسیار دیدنی هستند. این مسیرها از میان جنگل ها چمنزارها و مناظر کوهستانی خیره کننده عبور می کنند.

علاوه بر مسیرهای کوهنوردی چالش برانگیز کشمیر مسیرهای پیاده روی متعددی با درجات سختی متفاوت دارد که برای تمامی سطوح آمادگی جسمانی مناسب هستند. پیاده روی در اطراف دریاچه دال در باغ های مغولی سرینگر در چمنزارهای وسیع گلمارگ پاهالگام سونمارگ و یوسمرگ فرصتی عالی برای لذت بردن از زیبایی های طبیعی و تنفس هوای تازه است. مسیرهای پیاده روی در دره های آرو و بتاب نیز بسیار دل نشین هستند. این فعالیت به شما امکان می دهد تا با سرعت خود در طبیعت حرکت کرده و جزئیات محیط اطراف را کشف کنید.

کمپینگ و طبیعت گردی از دیگر فعالیت های محبوبی هستند که در کشمیر می توان انجام داد. بسیاری از مناطق بکر و طبیعی کشمیر به ویژه در پاهالگام آرو سونمارگ و یوسمرگ مکان های ایده آلی برای برپا کردن چادر و گذراندن شب در دل طبیعت هستند. کمپینگ در کنار رودخانه ها یا در میان چمنزارهای کوهستانی تجربه ای منحصربه فرد و آرامش بخش فراهم می کند. طبیعت گردی در کشمیر شامل گشت وگذار در جنگل ها بازدید از آبشارها و چشمه ها و تماشای حیات وحش منطقه است. شرکت در تورهای کمپینگ معتبر می تواند این تجربه را ایمن تر و لذت بخش تر کند.

بهترین زمان بازدید از دره کشمیر به هدف شما از سفر بستگی دارد. فصل بهار (فروردین تا خرداد) با شکوفایی گل ها و درختان به ویژه در باغ های لاله سرینگر بسیار زیبا است و هوا معتدل است. تابستان (تیر تا شهریور) بهترین زمان برای فرار از گرمای سایر نقاط هند و لذت بردن از آب و هوای دلپذیر چمنزارهای سرسبز و فعالیت های آبی و کوهنوردی است. پاییز (مهر تا آذر) با تغییر رنگ برگ درختان چنار به طلایی و قرمز منظره ای فوق العاده خلق می کند و زمان مناسبی برای بازدید از باغ ها و دریاچه ها است. زمستان (دی تا اسفند) با بارش برف سنگین کشمیر را به بهشتی برای ورزش های زمستانی و تماشای مناظر برفی تبدیل می کند.

آیا کشمیر برای سفر خانواده ها مناسب است؟

بله کشمیر با طبیعت زیبا دریاچه ها باغ ها و فعالیت های تفریحی متنوع مانند قایق سواری و پیاده روی مقصدی عالی برای سفر خانواده ها است و تجربه ای دلپذیر برای همه اعضای خانواده فراهم می کند.

چه فعالیت های ماجراجویانه ای در کشمیر می توان انجام داد؟

فعالیت های ماجراجویانه شامل اسکی و اسنوبرد در گلمارگ کوهنوردی و پیاده روی در مسیرهای کوهستانی قایق رانی در رودخانه ها پاراگلایدینگ و کمپینگ در طبیعت بکر است.

مهم ترین جاذبه های گردشگری سرینگر کدام اند؟

دریاچه دال و خانه های قایقی آن باغ های مغولی شامل شالیمار و نشات پری محل مسجد جامع سرینگر و بازارهای محلی از مهم ترین جاذبه های سرینگر هستند.

آیا سفر به کشمیر امن است؟

کشمیر به طورکلی برای گردشگران امن است اما توصیه می شود قبل از سفر از وضعیت امنیتی مطلع شوید و با رعایت نکات ایمنی و استفاده از خدمات تورهای معتبر سفری بی دغدغه داشته باشید.

آیا می توان در کشمیر کمپینگ کرد؟

بله مناطق طبیعی بکر مانند پاهالگام گلمارگ و یوسمرگ برای کمپینگ مناسب هستند. امکانات اولیه در برخی نقاط وجود دارد و استفاده از تورهای کمپینگ معتبر توصیه می شود.