چگونه میتوان دیپلم مجدد گرفت
اخذ دیپلم مجدد برای افرادی که قصد تغییر مسیر تحصیلی یا شغلی دارند، مسیری روشن برای دستیابی به اهداف جدید است. این امکان به شما اجازه می دهد تا مدرک دیپلم جدیدی در رشته ای متفاوت از رشته قبلی خود کسب کنید. این مقاله راهنمای جامع و گام به گام برای تمامی مراحل و شرایط

دیپلم مجدد چیست؟ (مفاهیم و تعاریف)
مفهوم
قوانین و آیین نامه های آموزش و پرورش، از جمله ماده 79 آیین نامه آموزشی دوره متوسطه به روش نیم سالی واحدی (ویژه بزرگسالان و داوطلبان آزاد) و بخشنامه های جدید مانند
دلایل اصلی و متداول برای اخذ دیپلم مجدد
-
تغییر رشته تحصیلی برای ورود به دانشگاه: بسیاری از داوطلبان کنکور سراسری، پس از گذراندن دوره متوسطه و اخذ دیپلم در رشته ای خاص، ممکن است به دلایلی مانند تغییر علاقه یا افزایش شانس قبولی در رشته های دانشگاهی پرطرفدار، تصمیم به تحصیل در رشته ای دیگر بگیرند. برای مثال، فردی با دیپلم ریاضی می تواند برای شرکت در
کنکور تجربی ، اقدام بهاخذ دیپلم مجدد تجربی کند تاسابقه تحصیلی لازم برای دروس تخصصی این رشته را به دست آورد و شانس قبولی خود را بهبود بخشد. -
افزایش شانس قبولی در رشته های با سابقه تحصیلی: با توجه به تأثیر فزاینده معدل
دیپلم در کنکور سراسری و پذیرش بدون کنکور بر اساسسابقه تحصیلی ، افرادی که از معدل دیپلم قبلی خود رضایت ندارند یا می خواهند شانس قبولی خود را در رشته های خاص افزایش دهند،دیپلم مجدد را انتخاب می کنند. در این حالت، نمرات جدید دروسپایه دوازدهم در معدل کتبی دیپلم جدید لحاظ شده و می تواند به بهبودمعدل دیپلم مجدد کمک کند. -
کسب مدرک دیپلم متناسب با شغل یا حرفه: گاهی افراد برای ورود به بازار کار یا پیشرفت در شغل فعلی خود، به مدرک
دیپلم در شاخه کار و دانش یا فنی حرفه ای نیاز پیدا می کنند. برای مثال، فردی با دیپلم نظری ممکن است برای کسب مهارت های عملی و ورود به مشاغل فنی، اقدام بهاخذ دیپلم مجدد کار و دانش کند. این امر به آن ها امکان می دهد تا مهارت های لازم برای حرفه مورد نظر را به صورت رسمی کسب کنند. -
بهبود معدل دیپلم برای اهداف خاص: برخی افراد صرفاً برای بهبود معدل کتبی دیپلم خود،
دیپلم مجدد را برگزینند. این گزینه به ویژه زمانی مناسب است که فرد قصد دارد نمرات کلیدی خود را در یک رشته کاملاً جدید تقویت کند. لازم به ذکر است کهدیپلم مجدد متفاوت ازترمیم معدل است؛ در ترمیم معدل، فرد فقط می تواند نمرات دروس مشخصی از دیپلم قبلی خود را بهبود بخشد، در حالی که دردیپلم مجدد ، دیپلمی کاملاً جدید در رشته ای دیگر اخذ می شود.
شرایط کلی اخذ دیپلم مجدد در سال ۱۴۰۴
-
داشتن دیپلم قبلی: اصلی ترین شرط برای
اخذ دیپلم مجدد ، داشتن یک مدرک دیپلم رسمی از نظام آموزشی قبلی یا جدید است. این دیپلم می تواند در هر یک از شاخه های نظری، فنی حرفه ای یا کاردانش باشد. -
انتخاب رشته غیرمتناظر: همان طور که پیشتر اشاره شد،
دیپلم مجدد تنها برای رشته ایغیر از رشته دیپلم قبلی شما امکان پذیر است. به عبارت دیگر، شما نمی توانید در همان رشته ای که دیپلم گرفته اید، مجدداً دیپلم بگیرید. این قانون به منظور جلوگیری از تکرار مدرک و فراهم آوردن فرصت برایتغییر رشته طراحی شده است. -
وضعیت نظام تحصیلی: فارغ التحصیلان هر دو نظام قدیم (مانند نظام ۶-۳-۳، ترمی-واحدی یا سالی-واحدی) و نظام جدید (۳-۳-۳-۳) می توانند برای
دیپلم مجدد اقدام کنند. فرآیند تطبیق دروس برای هر دو گروه با توجه به نظام جدید انجام می گیرد. -
مراجعه به مدارس بزرگسالان:
ثبت نام برای دیپلم مجدد به صورت داوطلب آزاد و از طریقمدارس بزرگسالان دولتی یا آموزش از راه دور انجام می شود. این مدارس مسئول ارائه دروس و برگزاری امتحانات برای متقاضیان هستند. -
شرط نظام وظیفه (برای آقایان): آقایان متقاضی
اخذ دیپلم مجدد باید دارای کارت پایان خدمت سربازی یا کارت معافیت دائم باشند. بدون داشتن یکی از این مدارک، امکانثبت نام برای دیپلم مجدد وجود نخواهد داشت. در صورتی که دانشجو باشید و معافیت تحصیلی دارید، معمولاً امکاناخذ دیپلم مجدد همزمان با تحصیل دانشگاهی وجود ندارد، زیرا معافیت تحصیلی فقط برای یک مقطع تحصیلی خاص صادر می شود. - سایر شرایط عمومی: ممکن است بسته به بخشنامه های سالیانه، شرایط عمومی دیگری نظیر حداقل سن یا محدودیت های خاص برای برخی رشته ها اعلام شود. لذا، پیگیری آخرین بخشنامه ها از طریق ادارات آموزش و پرورش بسیار حائز اهمیت است.
مهمترین شرط برای اخذ دیپلم مجدد، داشتن دیپلم قبلی و اقدام برای رشته ای کاملاً غیرمتناظر با رشته دیپلم قبلی است.
مراحل گام به گام اخذ دیپلم مجدد (صفر تا صد)
-
گام 1: مراجعه به اداره آموزش و پرورش منطقه/ناحیه محل تحصیل
اولین گام، مراجعه به اداره آموزش و پرورش منطقه یا ناحیه محل سکونت یا محل تحصیل قبلی شماست. در این مرحله باید درخواست کتبی خود را برای
اخذ دیپلم مجدد ارائه دهید و مدارک تحصیلی قبلی خود را (شامل اصل دیپلم یا گواهی موقت و ریزنمرات) به کارشناس سنجش و ارزشیابی تحصیلی تحویل دهید. در اینجا، فرآیند مهم «تطبیق دروس مشترک» انجام می شود. در این تطبیق، دروس عمومی یا مشترکی که در رشته دیپلم قبلی خود گذرانده اید (و نمره قبولی کسب کرده اید) با دروس نظام جدید مقایسه شده و نیازی به گذراندن مجدد آن ها نخواهید داشت. این کار توسط یک کارگروه متشکل از مسئولان آموزش و پرورش بررسی و پرونده شما تشکیل می شود. -
گام 2: ثبت نام در مدارس بزرگسالان دولتی
پس از تأیید فرآیند تطبیق دروس در اداره آموزش و پرورش، باید برای
ثبت نام دیپلم مجدد به یکی ازمدارس بزرگسالان دولتی مراجعه کنید.زمان ثبت نام دیپلم مجدد معمولاً از اوایل مهر ماه آغاز شده و تا اواخر آبان ماه ادامه دارد. شما به عنوان داوطلب آزاد در این مدارس ثبت نام می کنید.مدارک لازم برای ثبت نام در مدرسه شامل کارنامه تطبیق، مدارک هویتی (شناسنامه و کارت ملی)، عکس پرسنلی و سایر مدارک تکمیلی که مدرسه اعلام می کند، می باشد. -
گام 3: شرکت در امتحانات دروس باقیمانده
پس از ثبت نام، باید در
امتحانات دیپلم مجدد دروس تخصصی و عمومی باقی مانده که بر اساس رشته جدید شما الزامی است، شرکت کنید. این دروس شامل درس هایی می شوند که در فرآیند تطبیق، معادل سازی نشده اند یا به طور کلی برای رشته جدید شما ضروری هستند. امتحانات معمولاً سه نوبت در سال برگزار می شوند: خرداد، شهریور و دی. باید نمره قبولی (معمولاً حداقل 10 برای دروس نهایی و 7 برای دروس غیرنهایی) را کسب کنید. در صورت نیاز و طبق آیین نامه ها، امکان استفاده از تبصره یا تک ماده برای تعداد محدودی از دروس وجود دارد. -
گام 4: دریافت مدرک دیپلم جدید
پس از موفقیت در تمامی امتحانات و کسب نمرات قبولی،
مدرک دیپلم جدید شما صادر خواهد شد.نحوه محاسبه معدل کتبی و کل دیپلم مجدد بر اساس نمرات کسب شده در دروس نهایی و غیرنهایی (که در پایه دوازدهم اخذ کرده اید) و مطابق با ضوابط سنجش و ارزشیابی آموزش و پرورش صورت می گیرد. زمان صدور و دریافت دیپلم ممکن است چند هفته تا چند ماه به طول بیانجامد که باید از مدرسه بزرگسالان خود پیگیری نمایید.
مدارک لازم و ضروری جهت ثبت نام دیپلم مجدد
برای ثبت نام و شروع فرآیند
- اصل و کپی دیپلم قبلی (یا گواهی موقت دیپلم)
- ریز نمرات کامل دوره های تحصیلی قبلی (پایه های دهم، یازدهم و دوازدهم)
- اصل و کپی شناسنامه (تمامی صفحات)
- اصل و کپی کارت ملی
- چند قطعه عکس پرسنلی جدید (۴×۳ با پس زمینه سفید)
- کارت پایان خدمت یا معافیت دائم (برای آقایان)
- فیش های واریزی مربوط به هزینه های ثبت نام و تطبیق (در صورت نیاز و طبق اعلام اداره آموزش و پرورش)
- فرم درخواست کتبی برای
اخذ دیپلم مجدد (که در اداره آموزش و پرورش تکمیل می شود) - در صورت نیاز برای طلاب حوزه های علمیه: معرفی نامه کتبی از مراجع ذی صلاح حوزوی (مانند جامعه الزهرا (س) یا مرکز مدیریت حوزه های علمیه استان)
نحوه اخذ دیپلم مجدد بر اساس شاخه تحصیلی (نظری و کار و دانش)
الف) دیپلم مجدد در شاخه نظری (تجربی، ریاضی، انسانی، معارف)
برای افرادی که قصد
-
لزوم شرکت در تمامی امتحانات نهایی پایه دوازدهم: داوطلبان باید در تمامی امتحانات نهایی دروس تخصصی و عمومی
پایه دوازدهم رشته جدید خود شرکت کنند و نمره قبولی را کسب نمایند. -
وضعیت دروس پایه دهم و یازدهم: دروس مربوط به پایه های دهم و یازدهم رشته جدید (که در رشته قبلی شما گذرانده نشده اند یا معادل سازی نشده اند)، معمولاً با کد ۹۶ و بدون نمره قبولی محسوب می شوند. به این معنا که نیازی به گذراندن حضوری یا شرکت در امتحانات مربوط به این دروس در پایه های پیشین ندارید و تنها نمرات دروس
پایه دوازدهم برای محاسبه معدل کتبی شما لحاظ می گردد. -
تأثیر نمرات نهایی در معدل کتبی:
معدل کتبی دیپلم مجدد شما بر اساس نمرات کسب شده در امتحانات نهاییپایه دوازدهم محاسبه می شود که تأثیر مستقیم بر پذیرش دانشگاهی (به ویژه در کنکور سراسری) دارد.
ب) دیپلم مجدد در شاخه کار و دانش
-
روش اول: برای فارغ التحصیلان دوره های شش و چهار ساله متوسطه
این افراد علاوه بر دروس مهارتی (شایستگی های فنی)، باید دروس شایستگی های غیرفنی رشته مورد نظر خود را نیز بگذرانند. همچنین، گذراندن برخی دروس عمومی مانند تعلیمات دینی ۳ (دینی، اخلاق و قرآن ۳) و عربی، زبان قرآن ۳ (در صورت نیاز و عدم تطبیق) برای آن ها الزامی است. پس از کسب نمرات قبولی در تمامی این دروس و مهارت ها،
دیپلم مجدد کار و دانش صادر می شود. -
روش دوم: برای فارغ التحصیلان دوره های سه ساله (ترمی-واحدی و سالی-واحدی)
این گروه از داوطلبان باید تمامی دروس
پایه دوازدهم رشته دلخواه خود را گذرانده و گواهی مهارت های فنی آن را نیز دریافت کنند. علاوه بر آن، گواهی دروس شایستگی های غیرفنی نیز باید اخذ شود. در نهایت، با کسب نمره قبولی در تمامی موارد ذکر شده، مدرکدیپلم مجدد صادر خواهد شد. گذراندن تمامی دروس شایستگی های فنی و غیرفنی رشته های مهارتی شاخه کاردانش برای طلاب و سایر متقاضیان این شاخه تحصیلی، الزامی است.
در هر دو شاخه، فرآیند
زمان و مهلت ثبت نام دیپلم مجدد ۱۴۰۴
با توجه به اهمیت این بازه زمانی، توصیه می شود داوطلبان در اسرع وقت نسبت به پیگیری و
هزینه اخذ دیپلم مجدد
- هزینه های اداری و تطبیق دروس: مبلغی بابت فرآیند بررسی و تطبیق کارنامه های قبلی شما در اداره آموزش و پرورش دریافت می شود. این مبلغ توسط شورای آموزش و پرورش استان تعیین می گردد.
-
هزینه ثبت نام در مدارس بزرگسالان: مدارس بزرگسالان برای
ثبت نام داوطلبان آزاد مبلغی را به عنوان شهریه یا هزینه خدمات آموزشی دریافت می کنند. این مبلغ بسته به نوع مدرسه (دولتی) و سیاست های داخلی آن ممکن است متفاوت باشد. - هزینه کتاب های درسی: شما باید کتاب های درسی مربوط به رشته جدید را که در امتحانات آن شرکت می کنید، تهیه نمایید. این هزینه ها جداگانه و بسته به تعداد دروس مورد نیاز خواهد بود.
- هزینه های جانبی احتمالی: برخی داوطلبان ممکن است برای آمادگی بیشتر در امتحانات، از کلاس های خصوصی یا مؤسسات آموزشی کمک بگیرند که این موارد نیز هزینه های اضافی را در بر خواهد داشت.
برای اطلاع از
تفاوت های کلیدی: دیپلم مجدد، ترمیم معدل و ایجاد سابقه تحصیلی
برای بسیاری از داوطلبان کنکور و متقاضیان
ویژگی | دیپلم مجدد | ترمیم معدل | ایجاد سابقه تحصیلی |
---|---|---|---|
هدف اصلی | اخذ دیپلم جدید در رشته ای کاملاً متفاوت (غیرمتناظر) | بهبود نمره دروس خاصی از دیپلم قبلی (در همان رشته) | تولید سابقه نمره برای دروس کنکور (معمولاً تخصصی) که قبلاً امتحان نهایی نداشته اید |
رشته مورد نظر | همان رشته دیپلم قبلی | دروس تخصصی کنکور رشته انتخابی، مستقل از رشته دیپلم قبلی | |
مدرک نهایی | دیپلم جدید با |
کارنامه |
کارنامه سوابق تحصیلی (نمرات دروس جدید) |
دروس امتحانی | تمامی دروس |
فقط دروس افتاده یا دروس با نمره پایین که قصد |
دروس تخصصی کنکور رشته انتخابی که قبلاً نمره نهایی ندارید |
مخاطب اصلی | افراد خواهان |
داوطلبان کنکور با معدل کتبی پایین در رشته خود | داوطلبان کنکور که نیاز به سابقه تحصیلی جدید برای دروس خاص کنکور دارند |
اثر بر معدل | معدل کتبی و کل |
فقط نمرات دروس بهبود یافته در معدل دیپلم قبلی شما تأثیر می گذارد | نمرات جدید برای |
انتخاب بین این سه گزینه به هدف نهایی و
نکات مهم و توصیه های کاربردی برای موفقیت
-
مشاوره تحصیلی دقیق: پیش از هر اقدامی، با مشاوران تحصیلی متخصص در زمینه
اخذ دیپلم مجدد مشورت کنید. آن ها می توانند با بررسیشرایط شما، بهترین مسیر را پیشنهاد دهند و به شما در فرآیندتطبیق دروس و انتخاب رشته مناسب کمک کنند. -
برنامه ریزی منظم برای مطالعه دروس: دروس
پایه دوازدهم ، به ویژه در رشته های نظری، دارای حجم و عمق بالایی هستند. یک برنامه ریزی مطالعاتی منظم و واقع بینانه برای تمامی دروس باقی مانده، برای کسب نمرات عالی حیاتی است. - استفاده از منابع آموزشی معتبر: تنها به کتاب های درسی اکتفا نکنید. از فیلم های آموزشی، کلاس های رفع اشکال، آزمون های آزمایشی و منابع کمک درسی معتبر استفاده کنید تا تسلط کافی بر مطالب پیدا کنید.
-
توجه به تغییرات احتمالی در بخشنامه ها: قوانین و آیین نامه های آموزشی ممکن است سالانه تغییر کنند. همواره آخرین بخشنامه ها و اطلاعیه های وزارت آموزش و پرورش را از طریق ادارات مربوطه پیگیری کنید تا از به روزترین
شرایط مطلع باشید. -
اهمیت شرکت در آزمون ها: در تمامی امتحانات داخلی و نهایی دروس شرکت کنید. حتی اگر نمره یک درس در تطبیق دروس حذف شده باشد، شرکت در امتحانات نهایی دروس تخصصی برای کسب
معدل کتبی مناسب در رشته جدید، بسیار مهم است. - انتخاب دقیق مدرسه بزرگسالان: برخی مدارس بزرگسالان، امکانات و حمایت های آموزشی بهتری ارائه می دهند. در انتخاب مدرسه دقت کنید و از کیفیت آموزشی و تعهد آن ها اطمینان حاصل کنید.
سوالات متداول
آیا می توان دیپلم مجدد در همان رشته گرفت؟
خیر. طبق قوانین و آیین نامه های فعلی آموزش و پرورش،
چه مدت طول می کشد تا دیپلم مجدد صادر شود؟
مدت زمان صدور
حداقل نمره قبولی در هر درس چند است؟
حداقل نمره قبولی برای دروس نهایی در
آیا دانشجویان نیز می توانند برای دیپلم مجدد اقدام کنند؟
معمولاً خیر. دانشجویان به دلیل داشتن معافیت تحصیلی (که فقط برای یک مقطع تحصیلی صادر می شود)، نمی توانند همزمان برای
برای آقایان بدون کارت پایان خدمت امکان پذیر است؟
خیر. آقایان متقاضی
آیا دیپلم مجدد برای کنکور سراسری معتبر است؟
بله،
آیا برای طلاب حوزوی شرایط خاصی وجود دارد؟
بله، طلاب حوزه های علمیه نیز می توانند برای
نتیجه گیری: گامی نو در مسیر تحصیلی و شغلی شما
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "دیپلم مجدد – راهنمای جامع (چگونه بگیریم؟ شرایط و مراحل)" هستید؟ با کلیک بر روی آموزش، آیا به دنبال موضوعات مشابهی هستید؟ برای کشف محتواهای بیشتر، از منوی جستجو استفاده کنید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "دیپلم مجدد – راهنمای جامع (چگونه بگیریم؟ شرایط و مراحل)"، کلیک کنید.