نمونه دادخواست مطالبه وجه قرارداد

دادخواست مطالبه وجه قرارداد ابزاری قانونی برای پیگیری حقوق مالی ناشی از تعهدات قراردادی است که با تنظیم صحیح آن می توان از تضییع حقوق جلوگیری کرد و روند قانونی وصول مطالبات را آغاز نمود. در بسیاری از معاملات و توافقات، ممکن است یکی از طرفین از انجام تعهدات مالی خود سرباز زند، که در این صورت طرف متضرر می تواند با استناد به قرارداد منعقده، از طریق مراجع قضایی اقدام به مطالبه وجه نماید. فرآیند تهیه و تقدیم این دادخواست نیازمند دقت و آگاهی از جزئیات حقوقی است تا از اتلاف وقت و منابع جلوگیری شود و نتیجه مطلوب حاصل گردد.

تعهدات قراردادی، ستون فقرات روابط تجاری و مدنی را تشکیل می دهند. هرگاه یکی از طرفین قرارداد، به دلایل مختلف از جمله سوء نیت، مشکلات مالی یا عدم توانایی، از پرداخت وجه مورد توافق در قرارداد امتناع ورزد، حق مطالبه آن برای طرف مقابل ایجاد می شود. این مطالبه صرفاً به اصل وجه محدود نشده و می تواند شامل خسارات ناشی از تأخیر در پرداخت، وجه التزام یا سایر هزینه های دادرسی نیز باشد. تنظیم دقیق و مستدل < ب >نمونه دادخواست مطالبه وجه قرارداد، گام نخست و اساسی در این مسیر حقوقی است که نقش تعیین کننده ای در موفقیت دعوا ایفا می کند. این مقاله راهنمایی جامع و کاربردی ارائه می دهد تا افراد، چه حقوقدان و چه غیرحقوقدان، بتوانند با درک عمیق از فرآیند و مستندات لازم، دادخواست مطالبه وجه قرارداد را به شیوه صحیح تنظیم و پیگیری کنند.

درک حقوقی دعوای مطالبه وجه قرارداد

برای ورود به دعوای مطالبه وجه قرارداد، ابتدا لازم است درک روشنی از مبانی و مفاهیم حقوقی مرتبط با آن وجود داشته باشد. این بخش به تشریح ارکان اساسی قرارداد، شرایط صحت آن و مفهوم تعهد و تخلف قراردادی می پردازد که همگی پیش نیازهای یک مطالبه حقوقی موفق محسوب می شوند.

قرارداد چیست و چه انواعی دارد؟

قرارداد، در حقوق ایران و طبق ماده ۱۸۳ قانون مدنی، به < ب >عقدی اطلاق می شود که یک یا چند نفر در مقابل یک یا چند نفر دیگر تعهد به امری می کنند و مورد قبول آن ها قرار می گیرد. این توافق اراده ها، یک رابطه حقوقی میان طرفین ایجاد کرده و برای هر یک از آن ها حقوق و تکالیفی را به وجود می آورد. قراردادها می توانند منشأ دین باشند و انواع گوناگونی دارند که هر کدام ویژگی های خاص خود را دارند:

< ب >قرارداد بیع (خرید و فروش): تعهد به انتقال مالکیت کالا یا ملک در ازای دریافت ثمن (وجه).
قرارداد اجاره: تعهد به واگذاری منافع یک ملک یا کالا در ازای پرداخت اجاره بها.
قرارداد پیمانکاری: تعهد به انجام کار معین یا ارائه خدمتی خاص در ازای دریافت دستمزد.
قرارداد قرض: تعهد به پرداخت مبلغی پول یا کالا به دیگری با شرط بازپرداخت در آینده.
قرارداد مشارکت: توافق بر همکاری در یک فعالیت اقتصادی با تقسیم سود و زیان.

تمامی این قراردادها در صورتی که به درستی منعقد شده باشند، منشأ تعهد مالی محسوب می شوند. تفاوت میان قراردادهای لازم (که هیچ یک از طرفین حق فسخ آن را مگر در موارد قانونی یا توافقی ندارند، مانند بیع و اجاره) و قراردادهای جایز (که هر یک از طرفین هر زمان بخواهد می تواند آن را بر هم بزند، مانند وکالت و عاریه) نیز در دعوای مطالبه وجه حائز اهمیت است، زیرا در قراردادهای جایز ممکن است پیش از مطالبه، قرارداد فسخ شده باشد.

شرایط صحت قرارداد و اهمیت آن در دعوای مطالبه وجه

یک قرارداد زمانی معتبر و لازم الاجرا تلقی می شود که تمامی شرایط صحت مندرج در ماده ۱۹۰ قانون مدنی را دارا باشد. این شرایط به شرح زیر است:

قصد و رضای طرفین: هر دو طرف باید قصد انشای معامله را داشته و با رضایت کامل اقدام به امضای قرارداد کرده باشند. در صورتی که قصد یا رضا مفقود باشد (مثلاً در صورت اکراه، اشتباه یا جنون)، قرارداد باطل یا غیرنافذ خواهد بود.
اهلیت طرفین: طرفین قرارداد باید از نظر قانونی دارای صلاحیت برای انعقاد قرارداد باشند، یعنی بالغ، عاقل و رشید باشند. معامله با افراد صغیر، مجنون یا سفیه، باطل یا غیرنافذ است.
موضوع معین که مورد معامله باشد: مورد معامله باید به طور دقیق مشخص و معین باشد و ابهامی در آن وجود نداشته باشد. به عنوان مثال، در قرارداد بیع، کالا یا ملک مورد معامله باید کاملاً تعریف شود.
مشروعیت جهت معامله: هدف از انجام قرارداد باید مشروع و قانونی باشد. قراردادی که با هدف غیرقانونی منعقد شده باشد (مثلاً خرید و فروش مواد مخدر)، باطل است.

اهمیت این شرایط در دعوای مطالبه وجه آن است که اگر هر یک از این موارد رعایت نشده باشد، قرارداد از ابتدا باطل یا غیرنافذ (قابل ابطال) خواهد بود و در نتیجه، تعهدات مالی ناشی از آن نیز از بین می رود. در چنین حالتی، دعوای مطالبه وجه قراردادی فاقد مبنای قانونی خواهد بود و خواهان باید ابتدا صحت یا نفوذ قرارداد را اثبات نماید یا دعوای ابطال/تایید بطلان قرارداد را مطرح کند.

مفهوم تعهد قراردادی و انواع تخلف از آن

تعهد قراردادی، وظیفه ای است که هر یک از طرفین قرارداد ملزم به انجام آن در قبال دیگری می شود. این تعهدات ممکن است شامل پرداخت وجه، تحویل کالا، انجام خدمت یا خودداری از انجام عملی باشد. زمانی که یکی از طرفین از انجام این تعهدات خودداری کند، تخلف قراردادی رخ می دهد. انواع رایج تخلف از تعهد به شرح زیر است:

عدم انجام تعهد: متعهد به هیچ وجه تعهد خود را انجام نمی دهد. مثلاً فروشنده کالایی را تحویل نمی دهد.
انجام ناقص تعهد: متعهد، تعهد خود را به طور کامل یا با کیفیت مورد انتظار انجام نمی دهد. مثلاً پیمانکار ساختمان را نیمه تمام رها می کند.
تأخیر در انجام تعهد: متعهد، تعهد خود را در زمان مقرر انجام نمی دهد. مثلاً مستأجر اجاره بها را با تأخیر پرداخت می کند.

در هر یک از این موارد، حق مطالبه وجه برای متعهدٌله (طرف ذینفع) ایجاد می شود. برای موفقیت در دعوای مطالبه وجه، اثبات تخلف خوانده از قرارداد امری حیاتی است. خواهان باید با ارائه مدارک و شواهد کافی، نشان دهد که خوانده به تعهدات قراردادی خود عمل نکرده است.

گام های عملی برای مطالبه وجه قرارداد

پس از درک مبانی حقوقی، نوبت به اقدامات عملی برای طرح دعوای مطالبه وجه قرارداد می رسد. این بخش راهنمایی گام به گام ارائه می دهد که شامل تعیین دقیق خواسته، جمع آوری مدارک، انتخاب مرجع صالح و برآورد هزینه ها است.

تعیین دقیق خواسته دعوا

یکی از مهم ترین مراحل در تنظیم دادخواست، تعیین دقیق خواسته است. خواسته باید به روشنی و با جزئیات کامل مشخص شود تا دادگاه بتواند بر اساس آن حکم صادر کند. خواسته های مرتبط با مطالبه وجه قرارداد عبارتند از:

مطالبه اصل وجه قرارداد: این مورد شامل مبلغ اصلی دین است که خوانده ملزم به پرداخت آن بوده و از پرداخت خودداری کرده است. مثال ها شامل ثمن معامله، اجاره بها، مبلغ قرض، یا دستمزد پیمانکاری است.
مطالبه وجه التزام قراردادی (شرط جزایی): برخی قراردادها شامل شرطی هستند که در صورت تخلف یکی از طرفین، مبلغ معینی به عنوان جریمه (وجه التزام) باید پرداخت شود. این مبلغ معمولاً به صورت مقطوع تعیین می شود و نیاز به اثبات خسارت ندارد. برای مثال، جریمه تأخیر در تحویل ملک.
مطالبه خسارات ناشی از عدم انجام یا تأخیر در انجام تعهد: این خسارات شامل ضرر و زیان واقعی است که به دلیل عدم انجام یا انجام ناقص یا تأخیر در انجام تعهد به خواهان وارد شده است. اثبات میزان این خسارات نیازمند ارائه دلایل و مدارک کافی است و ممکن است نیاز به کارشناسی داشته باشد.
مطالبه خسارت تأخیر تأدیه: اگر وجه مطالبه شده، وجه رایج ایران باشد، خواهان می تواند بر اساس ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی، خسارت تأخیر تأدیه را از زمان سررسید دین تا زمان پرداخت کامل آن، بر اساس شاخص رسمی بانک مرکزی مطالبه کند. این خسارت به منظور جبران کاهش ارزش پول در طول زمان پرداخت می شود.
مطالبه خسارات دادرسی: این خسارات شامل هزینه هایی است که خواهان برای طرح و پیگیری دعوا متحمل شده، مانند هزینه دادرسی، حق الوکاله وکیل، هزینه کارشناسی، و سایر هزینه های قانونی. دادگاه معمولاً در صورت پیروزی خواهان، حکم به پرداخت این هزینه ها توسط خوانده می دهد.

مدارک و مستندات لازم برای اثبات دعوا

جمع آوری و آماده سازی دقیق مدارک، از ارکان اصلی موفقیت در هر دعوای حقوقی است. بدون مستندات کافی، حتی اگر خواسته شما محق باشد، اثبات آن در دادگاه دشوار خواهد بود. چک لیست جامع مدارک مورد نیاز:

اصل یا کپی مصدق قرارداد: مهم ترین مدرک، خود قرارداد است (عادی یا رسمی). اطمینان حاصل کنید که کپی مصدق (تطبیق داده شده با اصل در دفاتر اسناد رسمی یا دادگاه) را ارائه می دهید.
اظهارنامه رسمی: اگر پیش از طرح دعوا اظهارنامه ای برای مطالبه وجه به خوانده ارسال کرده اید، کپی مصدق آن را به دادخواست پیوست کنید. این اظهارنامه نشان دهنده اطلاع خوانده از دین و سررسید آن است.
فاکتور، صورت وضعیت، رسید پرداخت/عدم پرداخت: هرگونه سند مالی که نشان دهنده وجود دین یا عدم پرداخت آن باشد، مانند فاکتورهای فروش، صورت وضعیت های کارکرد، واریز وجه یا گواهی عدم پرداخت.
گواهی شهود (در صورت وجود): اگر افرادی از جزئیات قرارداد یا عدم انجام تعهد مطلع هستند، می توانید نام و مشخصات آن ها را به عنوان شاهد در دادخواست قید کرده و درخواست استماع شهادت آن ها را نمایید.
اسناد تجاری مرتبط با قرارداد (چک، سفته): در صورتی که برای تضمین پرداخت وجه قرارداد، چک یا سفته ای صادر شده و برگشت خورده است، اصل و کپی برگشتی آن ها را ضمیمه کنید.
پرونده های کارشناسی مرتبط: اگر قبلاً کارشناسی در مورد موضوع قرارداد یا خسارات ناشی از آن انجام شده است، گزارش کارشناسی را پیوست نمایید.
سایر مستندات کتبی: هرگونه نامه، ایمیل، پیامک یا مکاتبه دیگری که صحت ادعای شما را تأیید کند، می تواند به عنوان دلیل ارائه شود (البته اعتبار برخی از این موارد نیازمند احراز هویت و تأیید مراجع قضایی است).

انتخاب مرجع صالح برای رسیدگی

انتخاب دادگاه یا شورای حل اختلاف صالح برای رسیدگی به دعوا، گام بعدی است که باید با دقت صورت پذیرد. صلاحیت مرجع رسیدگی به دو دسته ذاتی و محلی تقسیم می شود:

صلاحیت ذاتی: این صلاحیت بر اساس میزان خواسته تعیین می شود:
- شورای حل اختلاف: برای دعاوی مالی با خواسته تا سقف ۲۰ میلیون تومان (در زمان نگارش این مقاله)، شورای حل اختلاف صالح به رسیدگی است.
- دادگاه عمومی حقوقی: برای دعاوی مالی با خواسته بیش از ۲۰ میلیون تومان، دادگاه عمومی حقوقی صلاحیت رسیدگی دارد.
صلاحیت محلی: این صلاحیت بر اساس محل جغرافیایی تعیین می گردد:
- دادگاه محل اقامت خوانده: اصل بر این است که دعوا در دادگاه محل اقامتگاه خوانده مطرح شود.
- دادگاه محل انعقاد قرارداد: در دعاوی ناشی از قرارداد، دادگاه محل انعقاد قرارداد نیز می تواند صالح به رسیدگی باشد.
- دادگاه محل اجرای تعهد: اگر محل اجرای تعهد در قرارداد مشخص شده باشد، دادگاه آن محل نیز صلاحیت دارد.

به عنوان مثال، اگر قرارداد در اصفهان منعقد شده و خوانده در تهران اقامت دارد و خواسته بیش از ۲۰ میلیون تومان است، خواهان می تواند دعوا را هم در دادگاه عمومی حقوقی تهران و هم در دادگاه عمومی حقوقی اصفهان طرح کند.

برآورد و پرداخت هزینه های دادرسی

هزینه های دادرسی بخشی اجتناب ناپذیر از فرآیند طرح دعوا است که خواهان باید از ابتدا آن را برآورد و پرداخت کند. این هزینه ها بر اساس مبلغ خواسته محاسبه می شوند:

هزینه دادرسی در دادگاه عمومی حقوقی: ۳.۵ درصد از مبلغ خواسته است.
هزینه دادرسی در شورای حل اختلاف: ۱.۷۵ درصد از مبلغ خواسته (نصف هزینه دادرسی در دادگاه).

علاوه بر هزینه دادرسی، ممکن است هزینه های جانبی دیگری نیز وجود داشته باشد، مانند:

هزینه کارشناسی: در صورتی که برای اثبات ادعا یا تعیین میزان خسارت نیاز به نظر کارشناس باشد.
هزینه نشر آگهی: اگر خوانده مجهول المکان باشد.
هزینه های مربوط به تأمین خواسته (که در ادامه توضیح داده خواهد شد).

خواهان می تواند در پایان دعوا، در صورت پیروزی، مطالبه کلیه این هزینه ها را از خوانده درخواست کند.

نکات مهم قبل از طرح دعوا

پیش از مراجعه به مراجع قضایی و تنظیم نمونه دادخواست مطالبه وجه قرارداد، رعایت برخی نکات می تواند در تسهیل و موفقیت پرونده مؤثر باشد:

تلاش برای حل و فصل مسالمت آمیز: همیشه بهتر است ابتدا با مذاکره و میانجیگری، سعی در حل اختلافات خارج از دادگاه داشته باشید. این کار می تواند زمان و هزینه زیادی را صرفه جویی کند.
اهمیت ارسال اظهارنامه رسمی: ارسال اظهارنامه رسمی به خوانده قبل از طرح دعوا، یک اقدام حقوقی مؤثر است. این کار نه تنها به خوانده فرصت می دهد تا دین خود را پرداخت کند، بلکه به عنوان دلیلی برای اثبات مطالبه و امتناع خوانده از پرداخت، در دادگاه قابل استناد است و می تواند مبدأ محاسبه خسارت تأخیر تأدیه نیز باشد.
جمع آوری و آماده سازی دقیق مدارک: پیش از هر اقدامی، تمامی مدارک مرتبط با قرارداد، پرداخت ها، مکاتبات و سایر شواهد را به دقت جمع آوری و مرتب کنید. اطمینان حاصل کنید که کپی های مصدق از مدارک اصلی در اختیار دارید.
مشاوره با وکیل متخصص: هرچند این مقاله راهنمایی جامع ارائه می دهد، اما هر پرونده دارای جزئیات خاص خود است. مشاوره با یک وکیل دادگستری متخصص در امور قراردادها، می تواند شما را از پیچیدگی های احتمالی آگاه ساخته و در تنظیم صحیح دادخواست و انتخاب بهترین استراتژی حقوقی یاری رساند.

مطالعه و تنظیم دقیق نمونه دادخواست مطالبه وجه قرارداد، در کنار جمع آوری مستندات کافی و مشورت با متخصصان حقوقی، از ارکان اصلی موفقیت در دعاوی مالی قراردادی است.

راهنمای گام به گام تنظیم دادخواست مطالبه وجه قرارداد

تنظیم نمونه دادخواست مطالبه وجه قرارداد نیازمند رعایت اصول و قالب های مشخصی است تا از نظر شکلی و ماهوی کامل و معتبر باشد. در این بخش، به اجزای اصلی دادخواست و نحوه تکمیل آن، همراه با ارائه نمونه هایی کلی، پرداخته می شود.

اجزای اصلی دادخواست مطالبه وجه قرارداد

یک دادخواست استاندارد شامل بخش های مشخصی است که هر کدام اطلاعات خاصی را در بر می گیرد. تکمیل دقیق این بخش ها برای اعتبار دادخواست ضروری است:

مشخصات خواهان: شامل نام، نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، شماره شناسنامه، شغل، نشانی کامل (محل اقامت) و در صورت وجود، شماره تلفن و کد پستی خواهان (شخص مطالبه کننده).
مشخصات خوانده: شامل نام، نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، شماره شناسنامه، شغل و نشانی کامل (محل اقامت) خوانده (شخص بدهکار). دقت در ارائه نشانی صحیح خوانده برای ابلاغ اوراق قضایی حیاتی است.
مشخصات وکیل (در صورت وجود): اگر از طریق وکیل اقدام می کنید، مشخصات کامل وکیل (نام، نام خانوادگی، شماره پروانه، نشانی دفتر) باید درج شود.
تعیین خواسته و بهای آن: در این بخش باید به طور دقیق آنچه از دادگاه می خواهید، مشخص شود. این شامل اصل وجه قرارداد، وجه التزام، خسارات تأخیر تأدیه و خسارات دادرسی است. بهای خواسته (مبلغ کل) نیز باید به ریال درج گردد.
دلایل و منضمات دادخواست: در این قسمت باید به تمامی مدارک و مستنداتی که برای اثبات ادعای خود به دادخواست پیوست می کنید (مانند کپی مصدق قرارداد، اظهارنامه، فاکتور، چک برگشتی و…) اشاره شود. این مدارک باید به ترتیب و با ذکر نام و شماره پیوست شوند.

شرح دادخواست

شرح دادخواست، قلب هر دادخواستی است که در آن خواهان به بیان وقایع و دلایل حقوقی خود می پردازد. این بخش باید به صورت شیوا، مختصر، مستدل و منطقی نوشته شود:

بیان وقایع: ابتدا به ترتیب زمانی و به صورت مختصر، وقایع منجر به طلب را شرح دهید. به عنوان مثال، تاریخ انعقاد قرارداد، نوع قرارداد، موضوع آن و مبلغ مورد توافق.
ارجاع صریح به قرارداد: به صراحت به قرارداد منعقده و مفاد مربوطه که مبنای طلب شماست، اشاره کنید (مثلاً: بر اساس بند ۵ قرارداد مورخ…).
توضیح تخلف خوانده: به روشنی بیان کنید که خوانده از کدام تعهد قراردادی خود تخلف کرده است (عدم پرداخت ثمن، عدم تحویل کالا، تأخیر در انجام کار و…).
درخواست های خواهان: پس از بیان وقایع و تخلف، به صورت صریح درخواست های خود را از دادگاه مطرح کنید (محکومیت خوانده به پرداخت اصل وجه، خسارات و…).
استناد به مواد قانونی: در صورت امکان، به مواد قانونی مرتبط (مانند مواد ۱۰، ۲۱۹، ۲۲۰، ۲۲۱، ۲۶۵، ۱۳۰۱ قانون مدنی و مواد ۱۹۸، ۵۱۵، ۵۱۹، ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی) استناد کنید تا دادخواست شما از پشتوانه حقوقی قوی تری برخوردار باشد.

نمونه دادخواست های مطالبه وجه قرارداد

در ادامه، سه نمونه دادخواست مطالبه وجه قرارداد در قالب کلی ارائه می شود تا چارچوبی برای تنظیم دادخواست خود داشته باشید. این نمونه ها باید متناسب با جزئیات پرونده شما ویرایش و تکمیل شوند. (اینجا فقط ساختار و محتوای کلی نمونه ها ارائه می شود و نه فایل قابل دانلود).

نمونه ۱: دادخواست مطالبه ثمن قرارداد بیع (فروش ملک یا کالا)

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی / شورای حل اختلاف [محل دادگاه صالح]

با سلام و احترام،

خواهان: [نام و نام خانوادگی خواهان] فرزند [نام پدر] به نشانی [نشانی کامل خواهان]

خوانده: [نام و نام خانوادگی خوانده] فرزند [نام پدر] به نشانی [نشانی کامل خوانده]

خواسته: مطالبه مبلغ [مبلغ به ریال] ریال بابت ثمن قرارداد بیع به انضمام کلیه خسارات دادرسی و خسارت تأخیر تأدیه

دلایل و منضمات دادخواست:

کپی مصدق قرارداد بیع مورخ [تاریخ قرارداد]
کپی مصدق اظهارنامه شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ ارسال اظهارنامه] (در صورت ارسال)
سایر مدارک (در صورت وجود)

شرح دادخواست:

ریاست محترم، به استحضار می رساند اینجانب خواهان به موجب قرارداد بیع عادی / رسمی مورخ [تاریخ قرارداد]، یک دستگاه / یک واحد [مشخصات کالا یا ملک] را به مبلغ [مبلغ کل قرارداد] ریال به خوانده محترم فروخته ام. بر اساس بند [شماره بند] قرارداد، مقرر گردید مبلغ [مبلغ مورد مطالبه] ریال از ثمن معامله در تاریخ [تاریخ سررسید] پرداخت گردد. متاسفانه، با وجود سپری شدن تاریخ مقرر و مراجعات مکرر / ارسال اظهارنامه رسمی به شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ اظهارنامه]، خوانده محترم از پرداخت مبلغ مذکور امتناع ورزیده است.
لذا با تقدیم این دادخواست، مستنداً به مواد ۱۰، ۲۱۹، ۲۲۰ قانون مدنی و مواد ۱۹۸، ۵۱۵، ۵۱۹ و ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی، تقاضای رسیدگی و صدور حکم به محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ [مبلغ خواسته] ریال بابت اصل ثمن قرارداد، به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ سررسید] لغایت اجرای حکم و نیز تمامی خسارات دادرسی (شامل هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل در صورت استفاده) مورد استدعاست.

با تشکر و تجدید احترام

نمونه ۲: دادخواست مطالبه وجه قرارداد پیمانکاری (عدم پرداخت صورت وضعیت/مبلغ قرارداد خدمات)

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی / شورای حل اختلاف [محل دادگاه صالح]

با سلام و احترام،

خواهان: [نام و نام خانوادگی خواهان (پیمانکار/ارائه دهنده خدمت)] فرزند [نام پدر] به نشانی [نشانی کامل خواهان]

خوانده: [نام و نام خانوادگی خوانده (کارفرما/دریافت کننده خدمت)] فرزند [نام پدر] به نشانی [نشانی کامل خوانده]

خواسته: مطالبه مبلغ [مبلغ به ریال] ریال بابت دستمزد / صورت وضعیت شماره [شماره صورت وضعیت] قرارداد پیمانکاری به انضمام کلیه خسارات دادرسی و خسارت تأخیر تأدیه

دلایل و منضمات دادخواست:

کپی مصدق قرارداد پیمانکاری مورخ [تاریخ قرارداد]
کپی مصدق صورت وضعیت کارکرد / فاکتور شماره [شماره فاکتور/صورت وضعیت]
کپی مصدق اظهارنامه شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ ارسال اظهارنامه]
گزارش کارشناسی (در صورت لزوم)

شرح دادخواست:

ریاست محترم، به استحضار می رساند اینجانب خواهان به موجب قرارداد پیمانکاری / خدمات مورخ [تاریخ قرارداد]، متعهد به انجام [نوع کار یا خدمت انجام شده] برای خوانده محترم گردیده ام. پس از اتمام کار / ارائه خدمات طبق قرارداد، صورت وضعیت / فاکتور به شماره [شماره صورت وضعیت/فاکتور] و به مبلغ [مبلغ مورد مطالبه] ریال در تاریخ [تاریخ صدور فاکتور] به خوانده محترم تقدیم گردید. بر اساس بند [شماره بند] قرارداد، مهلت پرداخت صورت وضعیت / فاکتور مذکور [مدت زمان] پس از ارائه آن تعیین شده بود که متاسفانه خوانده محترم، با وجود انقضای مهلت و مراجعات مکرر / ارسال اظهارنامه رسمی، از پرداخت آن خودداری می نماید.
لذا با تقدیم این دادخواست، مستنداً به مواد ۱۰، ۲۱۹، ۲۲۰ قانون مدنی و مواد ۱۹۸، ۵۱۵، ۵۱۹ و ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی، تقاضای رسیدگی و صدور حکم به محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ [مبلغ خواسته] ریال بابت اصل وجه قرارداد / صورت وضعیت، به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ سررسید پرداخت] لغایت اجرای حکم و نیز تمامی خسارات دادرسی (شامل هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل در صورت استفاده) مورد استدعاست.

با تشکر و تجدید احترام

نمونه ۳: دادخواست مطالبه وجه التزام قراردادی (تأخیر در تحویل یا عدم انجام تعهد)

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی / شورای حل اختلاف [محل دادگاه صالح]

با سلام و احترام،

خواهان: [نام و نام خانوادگی خواهان] فرزند [نام پدر] به نشانی [نشانی کامل خواهان]

خوانده: [نام و نام خانوادگی خوانده] فرزند [نام پدر] به نشانی [نشانی کامل خوانده]

خواسته: مطالبه مبلغ [مبلغ به ریال] ریال بابت وجه التزام قراردادی به انضمام کلیه خسارات دادرسی

دلایل و منضمات دادخواست:

کپی مصدق قرارداد مورخ [تاریخ قرارداد]
کپی مصدق اظهارنامه شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ ارسال اظهارنامه]
سایر مدارک اثبات کننده تخلف (مانند گواهی تأخیر در تحویل، گزارش بازرسی و…)

شرح دادخواست:

ریاست محترم، به استحضار می رساند اینجانب خواهان به موجب قرارداد [نوع قرارداد] مورخ [تاریخ قرارداد] با خوانده محترم، مقرر گردید که خوانده [نوع تعهد، مثلاً: ملک/کالا را در تاریخ… تحویل نماید / کار را تا تاریخ… به اتمام برساند]. بر اساس بند [شماره بند] همان قرارداد، در صورت تأخیر در انجام تعهد / عدم انجام تعهد، خوانده متعهد به پرداخت روزانه / ماهانه مبلغ [مبلغ وجه التزام] ریال به عنوان وجه التزام قراردادی گردیده است. متاسفانه، خوانده محترم از تاریخ [تاریخ تخلف] لغایت کنون / به طور کلی از انجام تعهد خود تخلف نموده است. با توجه به گذشت [تعداد روز/ماه] از تاریخ تخلف، جمعاً مبلغ [مبلغ کل وجه التزام] ریال به عنوان وجه التزام قراردادی بر ذمه خوانده محترم مستقر گردیده که علیرغم مراجعات و ارسال اظهارنامه رسمی به شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ اظهارنامه]، از پرداخت آن خودداری می نماید.
لذا با تقدیم این دادخواست، مستنداً به مواد ۱۰، ۲۱۹، ۲۲۱، ۲۳۰ قانون مدنی و مواد ۱۹۸، ۵۱۵، ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی، تقاضای رسیدگی و صدور حکم به محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ [مبلغ خواسته] ریال بابت وجه التزام قراردادی، به انضمام تمامی خسارات دادرسی (شامل هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل در صورت استفاده) مورد استدعاست.

با تشکر و تجدید احترام

نکات کلیدی در ویرایش و سفارشی سازی نمونه دادخواست ها برای پرونده خود:

تمامی بخش ها را با اطلاعات دقیق و صحیح پرونده خود جایگزین کنید.
به شماره بندهای قرارداد خود در شرح دادخواست به دقت اشاره نمایید.
مبالغ را هم به عدد و هم به حروف بنویسید تا ابهامی پیش نیاید.
از واژگان حقوقی صحیح استفاده کنید و در صورت نیاز، با وکیل مشورت نمایید.
تمامی مدارک مورد اشاره در بخش دلایل و منضمات را به دادخواست پیوست و شماره گذاری کنید.

مراحل پس از تقدیم دادخواست و حین رسیدگی

پس از تنظیم و تقدیم نمونه دادخواست مطالبه وجه قرارداد به مرجع صالح، پرونده وارد مرحله رسیدگی قضایی می شود. در این مرحله، خواهان و خوانده هر دو باید آماده حضور در جلسات دادرسی و ارائه دفاعیات خود باشند. آگاهی از این مراحل می تواند به خواهان در مدیریت بهتر پرونده کمک کند.

درخواست تأمین خواسته

یکی از ابزارهای مهم و مؤثر برای خواهان در دعاوی مالی، درخواست تأمین خواسته است. این درخواست به منظور جلوگیری از نقل و انتقال یا مخفی کردن اموال خوانده توسط وی در طول رسیدگی به دعوا مطرح می شود. مزایای تأمین خواسته:

حفظ حقوق خواهان: با توقیف اموال خوانده، اطمینان حاصل می شود که حتی پس از صدور حکم به نفع خواهان، اموالی برای اجرای حکم وجود خواهد داشت.
فشار بر خوانده: توقیف اموال می تواند خوانده را برای پرداخت دین و حل و فصل سریع تر پرونده تحت فشار قرار دهد.

شرایط درخواست تأمین خواسته:

خواهان باید معادل مبلغ خواسته، خسارت احتمالی را به صورت وجه نقد تودیع نماید (ودیعه نقدی).
در برخی موارد خاص مانند اسناد رسمی یا اسناد تجاری واخواست شده، نیاز به تودیع خسارت احتمالی نیست.

نحوه طرح درخواست: درخواست تأمین خواسته می تواند پیش از تقدیم دادخواست اصلی، همزمان با آن یا پس از آن و در جریان رسیدگی مطرح شود. دادگاه پس از بررسی شرایط و تودیع خسارت احتمالی، دستور توقیف اموال خوانده را صادر می کند.

دفاعیات احتمالی خوانده در دعوای مطالبه وجه قرارداد

خوانده نیز حق دفاع از خود را دارد و ممکن است با استناد به دلایل مختلف، در مقابل دعوای مطالبه وجه قراردادی دفاعیاتی را مطرح کند. آگاهی از این دفاعیات می تواند به خواهان در آماده سازی پاسخ های مناسب کمک کند:

ادعای انجام تعهد: خوانده ممکن است ادعا کند که وجه مورد مطالبه را قبلاً پرداخت کرده یا تعهد خود را به طور کامل انجام داده است. (نیاز به ارائه رسید پرداخت یا سایر مستندات).
ابطال یا فسخ قرارداد: خوانده ممکن است ادعا کند که قرارداد از ابتدا باطل بوده یا به دلایل قانونی (مانند خیارات) آن را فسخ کرده است.
اعسار: خوانده می تواند با ارائه دادخواست اعسار، ثابت کند که توانایی مالی برای پرداخت یکجای دین را ندارد و درخواست تقسیط آن را بنماید.
تهاتر: اگر خوانده نیز از خواهان طلبی داشته باشد، می تواند با طرح دعوای متقابل یا به عنوان دفاع، درخواست تهاتر (کسر شدن دو دین از یکدیگر) را مطرح کند.
عدم تحقق شرط: اگر پرداخت وجه مشروط به انجام عملی از سوی خواهان بوده و آن شرط محقق نشده باشد.

خواهان باید آمادگی مواجهه با این دفاعیات را داشته باشد و دلایل و مدارک لازم برای رد آن ها را ارائه دهد.

اهمیت حضور منظم در جلسات دادرسی

حضور منظم و به موقع خواهان یا وکیل وی در تمامی جلسات دادرسی از اهمیت بالایی برخوردار است. عدم حضور می تواند عواقب حقوقی نامطلوبی داشته باشد، از جمله:

سقوط دعوا: در برخی موارد، عدم حضور خواهان می تواند منجر به قرار رد دعوا شود.
صدور حکم غیابی: اگر خوانده در جلسه دادرسی حضور نیابد و اخطار قانونی به وی ابلاغ شده باشد، حکم دادگاه می تواند به صورت غیابی صادر شود.
از دست دادن فرصت دفاع: عدم حضور در جلسات، خواهان را از فرصت ارائه توضیحات، پاسخ به دفاعیات خوانده یا ارائه مدارک جدید محروم می کند.

نقش کارشناسی در اثبات ادعاها

در بسیاری از دعاوی مطالبه وجه قراردادی، به خصوص در قراردادهای پیچیده (مانند پیمانکاری یا مشارکت) یا زمانی که میزان خسارات مورد اختلاف است، ارجاع امر به کارشناسی نقش حیاتی ایفا می کند. کارشناس رسمی دادگستری با بررسی مدارک، شواهد و حتی بازدید از محل (در صورت لزوم)، نظر تخصصی خود را در مورد موضوع اختلاف (مثلاً میزان کار انجام شده، کیفیت آن، میزان خسارت وارد شده یا صحت محاسبات مالی) ارائه می دهد. نظر کارشناس می تواند مبنای تصمیم گیری دادگاه قرار گیرد و به خواهان در اثبات ادعای خود کمک شایانی کند.

اجرای حکم و نکات پایانی

پس از طی مراحل دادرسی و صدور رأی قطعی مبنی بر محکومیت خوانده به پرداخت وجه قرارداد، نوبت به مرحله اجرای حکم می رسد. این مرحله نیز دارای جزئیات و ظرایف حقوقی خاص خود است که آگاهی از آن ها برای وصول مطالبات ضروری است.

مراحل اجرای حکم مطالبه وجه قرارداد

پس از قطعیت حکم (یعنی رأی دادگاه از طریق تجدیدنظر یا واخواهی قابل تغییر نباشد و قطعی شده باشد)، خواهان می تواند درخواست صدور اجراییه نماید. مراحل کلی اجرای حکم به شرح زیر است:

درخواست صدور اجراییه: خواهان یا وکیل وی باید به دادگاه صادرکننده رأی قطعی مراجعه کرده و درخواست صدور اجراییه کند.
ابلاغ اجراییه: اجراییه به خوانده (محکوم علیه) ابلاغ می شود و به او ۱۰ روز مهلت داده می شود تا محکوم به (مبلغ حکم) را پرداخت کند یا ترتیبی برای پرداخت آن بدهد.
اجرای حکم: در صورت عدم پرداخت در مهلت مقرر، خواهان می تواند درخواست شناسایی اموال محکوم علیه را از اجرای احکام دادگستری نماید. اجرای احکام با استعلام از مراجع مختلف (مانند اداره ثبت اسناد، بانک ها، پلیس راهور) اموال منقول و غیرمنقول محکوم علیه را شناسایی و توقیف می کند. سپس اموال توقیف شده از طریق مزایده به فروش رسیده و مبلغ حاصل از آن به خواهان پرداخت می شود.

درخواست اعسار از پرداخت محکوم به توسط خوانده

ممکن است محکوم علیه (خوانده) پس از صدور حکم قطعی، ادعا کند که توانایی مالی برای پرداخت یکجای محکوم به را ندارد. در این صورت، وی می تواند دادخواست اعسار از پرداخت محکوم به را به دادگاه تقدیم کند. شرایط و نحوه رسیدگی به درخواست اعسار:

اثبات اعسار: محکوم علیه باید با ارائه مدارک و شهادت شهود، ثابت کند که هیچ مالی جز مستثنیات دین (مانند منزل مسکونی مورد نیاز، اثاثیه ضروری زندگی و ابزار کسب و کار) ندارد و توان پرداخت یکجای محکوم به را ندارد.
تقسیط محکوم به: در صورت اثبات اعسار، دادگاه حکم به تقسیط محکوم به صادر می کند و محکوم علیه می تواند مبلغ را به صورت اقساطی پرداخت نماید. در این صورت، درخواست حبس محکوم علیه (در صورت عدم پرداخت دین) نیز تا زمان عدم پرداخت اقساط قابل طرح نخواهد بود.

حق حبس محکوم علیه

در برخی موارد و شرایط خاص، پس از صدور اجراییه، اگر محکوم علیه اموال کافی برای پرداخت دین نداشته باشد و اعسار وی نیز ثابت نشده باشد، محکوم له (خواهان) می تواند درخواست حبس محکوم علیه را تا زمان پرداخت دین یا اثبات اعسار وی از دادگاه نماید. این ابزار به منظور اعمال فشار بر بدهکار برای پرداخت دین یا ارائه دلایل اعسار استفاده می شود و تا زمان پرداخت کامل یا تقسیط محکوم به، محکوم علیه در بازداشت خواهد ماند.

جمع بندی و توصیه های نهایی برای موفقیت در دعوا

دعوای مطالبه وجه قرارداد یک فرآیند پیچیده حقوقی است که نیازمند دقت، صبر و آگاهی از قوانین و رویه های قضایی است. برای افزایش شانس موفقیت در این نوع دعاوی، رعایت نکات زیر توصیه می شود:

مستندسازی دقیق: از همان ابتدای انعقاد قرارداد، تمامی توافقات و پرداخت ها را به صورت کتبی مستندسازی کنید.
ارتباط مؤثر: سعی کنید ارتباط کتبی مستند با طرف مقابل را حفظ کنید تا در صورت لزوم، مکاتبات به عنوان دلیل در دادگاه قابل ارائه باشد.
مشاوره تخصصی: در هر مرحله از دعوا، از تنظیم نمونه دادخواست مطالبه وجه قرارداد تا اجرای حکم، از مشاوره وکلای متخصص در امور حقوقی و قراردادها بهره مند شوید. این کار می تواند در صرفه جویی زمان و هزینه ها و همچنین افزایش شانس موفقیت شما مؤثر باشد.
پیوگیری فعال: فرآیند رسیدگی قضایی ممکن است طولانی باشد. پیگیری فعال و منظم پرونده از طریق مراجع قضایی و وکیل خود، از اهمیت بالایی برخوردار است.

سوالات متداول

آیا می توان وجه قرارداد شفاهی را مطالبه کرد؟ مدارک لازم چیست؟

بله، مطالبه وجه قرارداد شفاهی از نظر قانونی امکان پذیر است، اما اثبات آن دشوارتر از قراردادهای کتبی است. در قراردادهای شفاهی، خواهان باید با ارائه ادله اثبات دعوا، وجود و مفاد قرارداد شفاهی و تعهد خوانده به پرداخت وجه را ثابت کند. مدارک لازم می تواند شامل شهادت شهود، اقرار خوانده، سوگند، امارات و قرائن موجود (مانند پیامک، ایمیل، فیش واریز جزئی یا هر سندی که به نوعی دلالت بر وجود قرارداد و تعهد مالی داشته باشد) باشد.

اگر قرارداد رسمی نباشد، اعتبار آن در دادگاه چقدر است؟

قراردادهای عادی (غیررسمی) نیز در صورت رعایت شرایط صحت قرارداد، از نظر قانونی معتبر و لازم الاجرا هستند. قانون مدنی، اصولاً به کتبی بودن قراردادها به جز در موارد خاص (مانند انتقال اموال غیرمنقول که نیاز به سند رسمی دارد) تصریح نکرده است. با این حال، اثبات مفاد قراردادهای عادی ممکن است دشوارتر از قراردادهای رسمی باشد؛ زیرا اسناد رسمی از پشتوانه اعتبار بیشتری برخوردارند و جعل یا انکار آن ها سخت تر است. در قراردادهای عادی نیز، خواهان باید با ارائه اصل سند و سایر دلایل، اعتبار و صحت آن را اثبات کند.

تفاوت مطالبه وجه قرارداد با مطالبه چک یا سفته چیست؟

تفاوت اصلی در منشأ دین و نحوه اثبات آن است. مطالبه وجه قرارداد، بر اساس تعهدات ناشی از یک توافق (عقد) صورت می گیرد و خواهان باید وجود و صحت قرارداد را اثبات کند. در حالی که چک و سفته، اسناد تجاری هستند و به خودی خود دلیل وجود دین محسوب می شوند. در مطالبه چک و سفته، نیازی به اثبات منشأ دین (یعنی اینکه این چک یا سفته بابت کدام قرارداد صادر شده) نیست و صرفاً با برگشت زدن سند و ارائه آن به دادگاه یا اجرای ثبت، می توان اقدام به مطالبه وجه کرد. این امر باعث می شود فرآیند مطالبه چک و سفته معمولاً سریع تر و ساده تر باشد.

چه زمانی بهتر است درخواست تامین خواسته بدهیم؟

درخواست تأمین خواسته به ویژه در شرایطی که احتمال فرار از دین یا مخفی کردن اموال توسط خوانده وجود دارد، بسیار توصیه می شود. همچنین، اگر خوانده دارای سابقه عدم پرداخت یا ورشکستگی باشد، تأمین خواسته می تواند ابزار مؤثری برای حفظ حقوق خواهان باشد. معمولاً بهترین زمان برای درخواست تأمین خواسته، همزمان با تقدیم دادخواست اصلی است تا از همان ابتدای رسیدگی، اموال خوانده در توقیف قرار گیرد. در مواردی که دلایل قوی و محکمی برای مطالبه وجود دارد (مثلاً سند رسمی)، حتی می توان پیش از تقدیم دادخواست نیز درخواست تأمین خواسته را مطرح کرد.

آیا برای هر نوع قرارداد، نمونه دادخواست متفاوتی لازم است؟

اگرچه ساختار کلی نمونه دادخواست مطالبه وجه قرارداد مشابه است، اما جزئیات هر دادخواست باید متناسب با نوع قرارداد و شرایط خاص پرونده تنظیم شود. به عنوان مثال، دادخواست مطالبه ثمن قرارداد بیع، نیازمند ارجاع به مواد مربوط به بیع در قانون مدنی است، در حالی که دادخواست مطالبه وجه قرارداد پیمانکاری باید به مفاد مربوط به تعهدات پیمانکار و کارفرما اشاره داشته باشد. بنابراین، در حالی که می توان از یک فرم کلی به عنوان الگو استفاده کرد، سفارشی سازی دقیق متن شرح دادخواست و استناد به مواد قانونی مرتبط با هر نوع قرارداد، برای افزایش اعتبار و اثربخشی آن ضروری است.

اگر خوانده مجهول المکان باشد، چه باید کرد؟

در صورتی که نشانی دقیق خوانده (محکوم علیه) مشخص نباشد و نتوان اوراق قضایی را به او ابلاغ کرد، خواهان باید درخواست ابلاغ از طریق نشر آگهی را به دادگاه تقدیم نماید. دادگاه پس از بررسی، دستور می دهد که مفاد دادخواست و اخطار به خوانده، یک یا چند بار در یکی از روزنامه های کثیرالانتشار آگهی شود. پس از گذشت مهلت قانونی (معمولاً یک ماه) از تاریخ آخرین آگهی، خوانده مجهول المکان محسوب شده و دادگاه می تواند حتی بدون حضور او، به پرونده رسیدگی و حکم صادر نماید. هزینه های نشر آگهی بر عهده خواهان است که در صورت پیروزی در دعوا، می تواند آن را از خوانده مطالبه کند.

پیگیری حقوق مالی ناشی از قراردادها، اگرچه ممکن است فرآیندی طولانی و نیازمند دانش حقوقی باشد، اما با آگاهی و برنامه ریزی صحیح، می توان به نتیجه مطلوب دست یافت. تنظیم دقیق نمونه دادخواست مطالبه وجه قرارداد، جمع آوری مستندات کافی و پیگیری مجدانه، سنگ بنای موفقیت در این راه است. همواره توصیه می شود برای اطمینان از صحت اقدامات و انتخاب بهترین مسیر حقوقی، از مشاوره وکلای مجرب و متخصص در این زمینه بهره مند شوید. این اقدامات نه تنها به تسریع فرآیند کمک می کند، بلکه از تضییع حقوق شما جلوگیری می نماید و اطمینان خاطر بیشتری را در پیگیری مطالباتتان فراهم می آورد.

آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "نمونه دادخواست مطالبه وجه قرارداد (با راهنمای کامل تنظیم)" هستید؟ با کلیک بر روی قوانین حقوقی، آیا به دنبال موضوعات مشابهی هستید؟ برای کشف محتواهای بیشتر، از منوی جستجو استفاده کنید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "نمونه دادخواست مطالبه وجه قرارداد (با راهنمای کامل تنظیم)"، کلیک کنید.